تصفيه بيولوژيكي بخش قابل تجزيه زيستي فاضلاب به روش هوازي در طي صدها سال گذشته بكار رفته است. كيفيت پساب خروجي از اين فرايندها بسيار بالا بوده و ميزان حذف BODآنها بالاتر از ۹۰٪ بوده است.
بطور كلي فرايندهاي هوازي به دو دسته تقسيم مي شوند. گروه اول آنهايي هستند كه توده بيولوژيكي در آنها معلق است (لجن فعال متعارف و انواع اصلاح شده آن) و گروه دوم آنهايي هستند كه توده بيولوژيكي در روي يك مديا قرار گرفته و رشد مي نمايد (فيلترهاي بيولوژيكي و انواع آن). شكي نيست كه هر دو نوع مورد اشاره شده براي تصفيه فاضلاب صنايع كشتارگاهي مناسب هستند.
در انتخاب فرايندهاي هـوازي بايسـتي عوامـل زيادي را در نظر گرفت. اين عوامل شامل زمين در دسترس، سطح ايستابي آبهاي منطقه مورد نظر، آگاهي از بعضي مشكلات فاضلاب هاي خاص (مثل حجيم شدن و پايداري كف توليدي در طي فرايند)، بازده انـرژي و لجن مازاد توليدي ميباشند. بديهي است هزينه انرژي مورد نياز فرايندهاي متداول تصفيه بيولوژيكي هـوازي اساساً مربوط به هوادهي اين فرايند ها است.
بنابراين معمولاً در اين فرايندها فاضلاب را تـا سـطح اسـتاندارد مورد انتظار تصفيه مينمايند. تصفيه در حد بيش از سطح اسـتانداردها هزينـه اضـافي بـه سيسـتم تحميـل ميكند. براي مثال، جهت تبديل آمونياك به نيترات به ازاي هر مول آمونياك به ۴/۵مول اكسيژن نياز است. بنابراين در صورت لزوم تبديل آمونياك به نيترات انجام مي شود. متداولترين فرايندهاي بيولوژيكي هوازي بكار رفته در تصفيه فاضلاب صنعت گوشت عبارت از فيلتراسيونبيولوژيكي، لجن فعال، بركه هاي تثبيت و لاگونهاي هوادهي هستند (۳۰).
يك بركه تثبيت فاضلاب سادهترين روش تصفيه هوازي فاضلاب است كه از فرايندهاي پالايش طبيعي كهدر رودخانه اتفاق مي افتد الگو گرفته است. اين روشها اغلب در كشورهايي بكار گرفته ميشوند كه داراي زمين مناسب به مقدار زياد بوده و شرايط آب و هوايي براي فرايند مطلوب باشد. عمق برکه های تثبیت فاضلاب بین m 7/2-05/0 است که مقدار متداول بکار رفته m2/1 است. مقدار بارگذاری آلی آنها KgBOD/ha day 34-22 با زمان ماند معمول بین ۱۲۰-۳۰ روز است. چنين بركههايي اغلب بصورت سري بكار مي روند.
بطوريكه يك بركه بي هوازي دريافـت كننـده فاضـلابخام بوده و بدنبال آن بركه اختياري و پس از آن يك بركه جلادهي قرار دارد. با بار گذاري پايين و زمان ماند طولاني ميتوان به پسابي با كيفيت مناسب دفع به محيط زيست رسيد. در صورت بكار گيـري آنهـا بصـورت تكي، معمولاً بركه اختياري استفاده ميشود كه داراي راندماني بين ۹۰٪-۶۰٪در حذف CODو BOD و بين ۲۰٪-۱۰٪ در كاهش نيتروژن است.
در صورتيكه بركه اختياري در تركيب با لاگونهاي جلادهي قرار داشـته باشد، در كاهش CODو BODافزايشي بين ۷۰٪-۴۰٪ حاصل مي گردد. اين افزايش عمدتاً بدليل ته نشيني و تجزيه توده بيولوژيكي توليدي در بركه اختياري است.
اين اتفاق باعث كاهش جامدات تا حد ۸۰٪ مي شود. در بركه هاي اختياري و جلادهي بخشي از اكسيژن مورد نياز براي رشد ارگانيسـمهـاي هـوازي از طريـق انتقال اكسيژن از سطح مشترك هوا – آب و بخشي ديگر از طريق فتوسنتز جلبكها تأمين مي گردد. در اين نوع بهره برداري بدليل اينكه نيازي به تجهيزات مكانيكي براي هوادهي ندارد، هزينه هاي تصـفيه تـا حـد زيـادي كاهش مي يابد.
در بركه هاي تثبيت فاضلاب شرايط به سادگي قابل كنترل نبوده و بدليل پايين بودن اختلاط، مواد آلي، نزديك ورودي بركه ته نشين شده و باعث ايجاد شرايط بي هـوازي و بوهـاي نـامطبوع مـي گـردد. بخصوص در مورد پسماندهاي صنايع گوشت كـه حـاوي روغـن و گـريس ميباشـند بوهـاي متصـاعد شـده نامطبوع تر هستند. بنابراين در بركههاي اختياري تصفيه فاضلاب كشتارگاهي استفاده از هواده هـاي سـطحي شناور براي تقويت اختلاط و اكسيژن رساني غير معمول نيست.
چنانچه اكسيژن رساني بيش از مقدار توليدي توسط نفوذ سطحي و فتوسنتز جلبكي باشد، بايستي بركه اختياري را لاگون هوادهي ناميد. طراحي سيسـتم بركه تثبيـت فاضـلاب بسـتگي بـه شـرايط آب و هـوايي و فاكتورهـاي ديگـري دارد. بهتـرين راهنمـايي در دستورالعمل USEPA در مورد طراحي بركه ها و توسط مارا و پيرسون ارائه شده است (۳۱).
تصفیه فاضلاب کشتارگاه و صنایع گوشت قسمت اول
تصفیه فاضلاب کشتارگاه و صنایع گوشت قسمت دوم
